Een multidisciplinair team

Onze dienst MDT-IDTA beschikt over een schat aan kennis, en zet zich elke dag in voor verschillende disciplines om zo veel mogelijk personen met een visuele handicap vooruit te helpen. We ontmoeten Sarah en Dorien voor een boeiend gesprek over hun activiteiten.

Waarvoor kunnen leden allemaal bij MDT (Multidisciplinair Team) - IDTA (Informatiedienst voor Technische aanpassingen) terecht?

Sarah: Wij zijn een team van verschillende disciplines, dat mensen met een visuele handicap (en al dan niet bijkomende problemen) ondersteunt en zoekt naar mogelijkheden om de kwaliteit van het dagelijks leven te verhogen. We zijn in de eerste plaats een MDT erkend door het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap). Dat houdt in dat leden bij ons terechtkunnen voor enerzijds gespecialiseerd advies op maat in verband met hulpmiddelen (bv. beeldschermloepen, aangepaste software, braillemateriaal, smartphones, tablets, apps...). We maken de nodige verslagen en dossiers op voor de aanvraag van tussenkomst door het VAPH indien je hiervoor in aanmerking komt, en dit voor zowel minderals meerderjarigen. Margerie en Eline zijn onze specialisten in hulpmiddelen.

Anderzijds houdt dat MDT ook in dat leden bij mij en Dorien terechtkunnen voor zorgvragen. Dat zijn dan aanvragen voor een PVB (Persoonsvolgend Budget) voor meerderjarigen (nadat eerst een ondersteuningsplan werd opgemaakt) of een PAB (Persoonlijk Assistentie Budget) voor minderjarigen bij het VAPH. Dit is een budget dat het VAPH aan een persoon met een handicap ter beschikking stelt om zelf mensen aan te werven en/of je te laten ondersteunen op de manier waarop je het zelf wenst.

Voor alle mensen die om de een of de andere reden niet bij het VAPH terechtkunnen, omdat ze te oud zijn of nog niet lang genoeg in België verblijven, biedt IDTA parallel dezelfde diensten en zo veel meer aan. Door de steeds verregaandere digitalisering werd er binnen MDT-IDTA een functie extra gecreëerd. Eveline helpt mensen die vragen hebben rond software, smartphones, tablets en apps. Deze toestellen zijn steeds meer gericht op inclusie en toegankelijkheid, maar de mogelijkheden zijn niet altijd goed gekend of moeilijk om te hanteren voor personen met een visuele handicap. Eveline kan daarover informeren, adviseren en cliënten leren werken met specifieke aanpassingen omtrent vergroting, spraak en andere toegankelijkheidsopties (contrasten, dicteerfunctie…). Daarnaast geeft Margerie ook TAS-advies (Test en Advies Schoolsystemen, zie ook p. 13) of advies in verband met speciale onderwijshulpmiddelen voor leerlingen in het gewoon basis- en secundair onderwijs. Tot slot zitten Dorien en ik ook in het team van Werk+ voor screenings en consultaties op het vlak van studie en werk.

Daarnaast bieden jullie binnen MDT en Werk+ ook psychologische ondersteuning?

Dorien: Klopt, het zijn ondersteunende gesprekken voor mensen die de stap naar een psycholoog nog niet willen of durven te zetten, maar die merken dat ze vast zitten.

Wanneer leden het moeilijk hebben met bijvoorbeeld de verwerking van de visuele handicap of met het plotse of geleidelijke verlies van het zicht en alle bijkomende problemen, kunnen ze bij mij terecht voor een paar ondersteunende gesprekken. Ik ben de psychologisch consulent en ik bied een luisterend oor. Deze gesprekken zijn vaak een opstapje voor de mensen om na onze sessies naar een psycholoog te gaan om het traject verder te zetten. De gesprekken die ik aanbied zijn laagdrempelig. Als er verdere begeleiding nodig is, help ik mee zoeken naar een therapeut. Het is niet evident om psychologen te vinden die kennis hebben over en ervaring hebben met de visuele handicap. Ik probeer er toch altijd op z’n minst voor te zorgen dat de psycholoog ervaring heeft met verliesverwerking en rouwtherapie.

De bestaande systemen voor mentale gezondheidszorg zijn vaak niet op maat van blinde en slechtziende personen. Wij als therapeuten gespecialiseerd in de visuele handicap, merken dagelijks de nood aan ondersteuning op psychologisch vlak. Want wanneer iemand zijn zicht verliest, wordt er een volledig rouwproces in gang gezet. Er is hoge nood om daarbij extra ondersteuning te krijgen. Leren leven met een visuele handicap is immers voor vele mensen niet evident. Wat ik aanbied met deze psychologische ondersteuning is nieuw en nog niet heel gekend, en toch staan er al enkele leden op de wachtlijst. Dat bewijst dat de vraag groot is.

Sarah: Door ons beroep komen we in contact met veel jonge mensen met een visuele handicap. Het verbaast me telkens weer hoe geïsoleerd zij soms leven. Jammer genoeg staat de inclusieve maatschappij nog niet ver voor personen met een visuele handicap. Vrijetijdsbesteding en tewerkstelling zijn twee moeilijke zaken.

Dorien: De handicap aanvaarden en daarnaast het isolement en de eenzaamheid, zijn inderdaad de thema’s die het vaakst voorkomen tijdens die gesprekken.

Sarah: Een van de vragen die we altijd stellen als we een gesprek hebben in het kader van Werk+ is: “Heb je vrienden?”. Meer dan de helft antwoordt dat ze er slechts 1, 2 of geen hebben en alleen contact houden via sociale media. Dat zijn zaken die je van jonge mensen in de fleur van hun leven niet verwacht. Voor hen betekenen de weekends geen leuke uitjes maar een groot leeg gat zonder activiteiten en dat is zeer schrijnend. Over het isolement van de oudere generatie wordt vaak gepraat. Maar isolement bij jongeren is een zeer groot probleem dat nog heel ongekend is.