Jongeren

Dactylo, cruciaal om te leren

Gepubliceerd op 01 april 2023

Goed en vlot kunnen typen is van cruciaal belang om efficiënt met een computer te kunnen werken, dat is niet anders voor blinde en slechtziende personen. Een methode die van jongs af aan bij de Brailleliga wordt aangeleerd.

iemands vingers liggen op een toetsenbord met markeringen.

Typen met tien vingers is gebaseerd op het principe dat elke vinger zijn eigen plaats heeft op het toetsenbord. Dit maakt het mogelijk om sneller te typen, zonder fouten te maken en zonder naar het toetsenbord te kijken (blind typen). Deze techniek wordt aangeleerd door de Brailleliga. Marie-Jeanne Nachtergaele, hoofd van de Nederlandstalige Begeleidingsdienst: “Schoolondersteuners hebben niet de tijd om dactylo aan te leren, en in de gewone privélessen kunnen de lessen niet op maat van blinde en slechtziende kinderen georganiseerd worden. Daarom komen de kinderen op het einde van de lagere school via de type 6-scholen bij ons terecht voor dactylo. In 2022 hebben we zo een 100-tal kinderen begeleid met dactylolessen. Die lessen zijn individueel bij de kinderen thuis of op school, in samenwerking met de leerkracht en schoolondersteuner. Het is heel belangrijk om te kunnen typen voor de verdere schoolcarrière, om de lessen met de computer te kunnen volgen, notities te nemen, etc. Wanneer ze een paar jaar later ook Franse les krijgen, gaan we terug voor een update om de accenten aan te leren. We zetten ook heel hard in op de kennis van de sneltoetsen op het toetsenbord, aangezien de muis minder wordt gebruikt.”

Adeline Fischer, hoofd van de Waalse begeleidingsdienst, vult aan: “Ze zullen ook aantekeningen kunnen maken in de klas en zich kunnen concentreren op wat de leraar zegt, niet op wat ze schrijven. Het is echt essentieel. Het is ook belangrijk om het kind niet te overbelasten, maar ook niet te veel tijd tussen de lessen te laten en vooral te oefenen.”

Spelenderwijs leren

Idealiter wordt elke dag minstens 30 minuten geoefend. Julie Dahlem, psychomotorisch therapeut bij de Brailleliga, geeft dactyloles aan kinderen. Ze is zich bewust van het belang ervan en probeert het leren leuker te maken voor de jongsten. “Ik werk bijvoorbeeld met liedjes. Ik speel een liedje dat ze leuk vinden en nodig hen uit om op te schrijven wat ze horen. Zo kunnen ze ook oefenen in het maken van notities. Ik speel het liedje drie keer en dan controleren we wat ze hebben gehoord en wat ze hebben kunnen opschrijven. Het is leuker dan de gebruikelijke reeks letters. Je moet niet vergeten dat dit leren nog eens bovenop al het andere leren komt. Dan kan het net zo goed leuk zijn.”

De leerkrachten maken torens met de LEGO Braille bricks

Braille leeft!

Ook braille is en blijft belangrijk. Daarom verzamelde onze Dienst begeleiding en hulp in het dagelijks leven eind april leerkrachten van verschillende scholen uit het buitengewoon onderwijs voor een uitwisselingsdag om stil te staan bij het belang van braille. Dit schrift is voor blinde en slechtziende personen, zelfs na meer dan 200 jaar, nog steeds de enige manier om letters, cijfers en muzieknoten op een partituur te lezen en te schrijven. In groepjes deelden de therapeuten en leerkrachten verrijkende tips en inzichten en vertelden ze elkaar hoe ze concreet aan de slag gaan om braille aan te leren aan hun doelgroep. Naast het delen van informatie was er ook tijd om te netwerken en gaf de LEGO Foundation een amusante workshop over de LEGO Braille Bricks.

Marie-Jeanne Nachtergaele van de Brailleliga geeft een presentatie tijdens de uitwisselingsdag over braille
Meerdere mensen zitten rond de tafel voor een discussiegroepje
Terug naar boven