Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) verstoort het centrale zicht; het perifere zicht houdt meestal stand. Het verlies van centraal zicht is hinderlijk in het leven van elke dag. Televisie kijken, autorijden en naaien bijvoorbeeld worden moeilijk. Ook het lezen wordt bemoeilijkt: letters of delen van woorden vallen uit het beeld weg, de tekens worden vervormd.

De ziekte

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een pijnloze progressieve aandoening die niet leidt tot volledige blindheid. Er bestaan twee vormen van maculadegeneratie: droge LMD die het vaakst voorkomt en traag vordert, en een ‘natte’ vorm die sneller evolueert en gepaard gaat met een groter risico op een aanzienlijk verlies van zicht. LMD wordt gekoppeld aan verscheidene risicofactoren, waaronder de leeftijd, familiale voorbeschiktheid, etnische afkomst, ongezond eten. Maar vooral roken verhoogt het risico op LMD. In westerse landen is LMD de belangrijkste oorzaak van ernstig verlies van zicht bij mensen ouder dan 60 jaar

• LMD tast de centrale zone van het netvlies aan: de macula of gele vlek. Bij de droge vorm wordt een deel van het netvlies dunner met het ouder worden, waardoor het zicht daalt. 
• De natte vorm is te wijten aan de vorming van nieuwe, broze bloedvaatjes achter het netvlies. Die bloedvaatjes kunnen lekken. Dat leidt tot littekenvorming die het centrale zicht aantast. Het perifere gezichtsveld blijft normaal.

De symptomen

De eerste symptomen gaan vaak ongemerkt voorbij omdat het gezonde oog het gezichtsverlies compenseert.

• Gevoeligheid voor verblindend licht.
• Aantasting van de kleurwaarneming.
• Minder goede perceptie van contrasten.
• Verminderd nachtzicht.
• Rechte lijnen zien er vervormd uit.
• Problemen bij het lezen en bij het uitvoeren van precisiewerkjes.
• Gezichten zien er vertroebeld uit.
• Donkere vlekken of blinde zones in het midden van het gezichtsveld.

Om de tekstversie van de video "Leeftijdsgebonden Maculadegeneratie" te raadplegen, klik hier.

De behandeling

Voor droge LMD bestaat er momenteel geen behandeling.
Bij de natte vorm hebben de behandelingen (laser, inspuiting enz.) tot doel de evolutie van de ziekte af te remmen. Wanneer de ziekte snel wordt gediagnosticeerd en behandeld, kan het zicht meestal voor een groot deel worden gered. Bij bepaalde mensen verbetert het zicht zelfs. In de centra voor slechtziende personen leren patiënten met een aangetaste macula (gele vlek) het resterende gezichtsvermogen optimaal te gebruiken dankzij optische hulpmiddelen (vergrootglas, telescoop) of met elektronische instrumenten (beeldschermloep). De patiënt leert hoe hij zijn perifeer netvlies, dat gespaard blijft van het degeneratieve proces, efficiënter kan gebruiken. Zo kan de patiënt langer autonoom blijven.

Voorzorgsmaatregelen

• Wanneer één van de symptomen optreedt: snel een oogarts raadplegen. 
• Elk oog regelmatig testen aan de hand van de Amsler-kaart (zie afbeelding hieronder)
• Laat vanaf 60 jaar elk jaar een oogonderzoek doen.
• De ogen beschermen tegen zonnestralen.
• Gezond eten.
• Stoppen met roken.
• Regelmatig bewegen.
• De bloeddruk onder controle houden.

De Amsler-kaart: